Ενα «Ντόμπερμαν» στον ΟΤΕ

Από την εφημερίδα: “Το Βήμα” – 18/05/2008

Του Γ. Γαλιανου

Είναι όνομα και πράμα. Ο Ρενέ Ομπερμαν, πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της Deutsche Telekom, ανταποκρίνεται πλήρως σε αυτό που σημαίνει το επίθετό του στα γερμανικά: «υπεράνθρωπος» – επιθετικός, αδίστακτος, επιτυχημένος μάνατζερ αλλά και αφόρητα υπεροπτικός. Δεν είναι τυχαίο έτσι το ότι το «Ομπερμαν» έχει γίνει τελευταία «Ντόμπερμαν», κατά τη ράτσα του γνωστού κυνός. «Ο Ομπερμαν είναι το πρότυπο του καπιταλιστή-λαγωνικού» είχε γράψει επιπλέον το οικονομικό περιοδικό «Wirtschaftswoche». Δεν αφήνει ποτέ θήραμα να του ξεφύγει.

Ενα τέτοιο «θήραμα» ήταν και ο ΟΤΕ. Η αγορά του 25% των μετοχών του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος γιορτάστηκε στη γενική συνέλευση της Deutsche Telekom την περασμένη Πέμπτη στο εκθεσιακό κέντρο «Αρένα» της Κολονίας ως μεγάλη «κυνηγετική» επιτυχία. «Αγοράσατε σε μια μικρή χώρα για μια χούφτα λεφτά μια μεγάλη δύναμη» είπε ένας μέτοχος απευθυνόμενος στον κ. Ομπερμαν. «Μπράβο σας!». Στο χειροκρότημα συμμετείχαν και οι περίπου 4.000 σύνεδροι, αν και οι περισσότεροι δεν είχαν προφανώς ιδέα για το τι σημαίνει ΟΤΕ.

Αλλά και ο κ. Ομπερμαν παρουσίασε τη συμφωνία με την ελληνική κυβέρνηση ως «λαβράκι». «Ο ΟΤΕ έχει σχεδόν 25 εκατομμύρια πελάτες και μια ισχυρή θέση όχι μόνο στην ελληνική αγορά αλλά και σε πέντε άλλες χώρες της Δυτικής και Ανατολικής Ευρώπης» είπε παραπέμποντας στις θυγατρικές εταιρείες του ΟΤΕ στη Ρουμανία, στη Βουλγαρία, στην Αλβανία, στη FYROM, καθώς και στη Σερβία. «Με αυτόν τον τρόπο αποκτάμε πρόσβαση σε μια περιοχή με 56 εκατομμύρια κατοίκους. Στο δίκτυο της Deutsche Telekom θα προστεθούν 15 εκατομμύρια πελάτες με κινητά τηλέφωνα και 9 εκατομμύρια με σταθερά, με προοπτική για ακόμη περισσότερα» προσέθεσε. Και το κυριότερο: «Το καθοριστικό στοιχείο για την απόφασή μας ήταν το εξής: παρ’ όλο που συμμετέχουμε μειοψηφικά στον ΟΤΕ, συμφωνήσαμε με την ελληνική κυβέρνηση να αναλάβουμε τη διαχείριση και την καθοδήγηση της επιχείρησης. Με τη συμφωνία αυτή μπορούμε έτσι να σταθεροποιήσουμε τον ΟΤΕ εξ ολοκλήρου».

Η ελληνογερμανική συμφωνία δεν είναι μόνο μεγάλο άνοιγμα για την Deutsche Telekom στα Βαλκάνια αλλά και «φιλί της ζωής» για το νούμερο 1 του ομίλου. «Δεν είχε άλλο δώρο για τους μετόχους» έλεγε αναλυτής. Αυτό εξηγεί τη σπουδή του να υπογράψει τη συμφωνία λίγο πριν από τη γενική συνέλευση, όπως και να την παρουσιάσει εκεί ως περίπου το γεγονός της χρονιάς. «Του ήρθε πραγματικά κουτί» προσέθεσε ο ίδιος αναλυτής.

Στη συνέχεια, όμως, ο ρόλος του κ. Ομπερμαν αναστράφηκε πλήρως: από κυνηγός έγινε κυνηγημένος. Και αυτό επειδή κανείς άλλος δείκτης στα πεπραγμένα της περασμένης χρονιάς δεν παρουσίασε πραγματική άνοδο. Εις μάτην επικαλούνταν την όντως εντυπωσιακή μείωση του συσσωρευμένου χρέους του ομίλου – αυτό, όπως αντέτεινε ένας μέτοχος, είχε αρχίσει πολύ προτού αναλάβει αυτός την προεδρία, τον Νοέμβριο του 2006. Και ελάχιστοι τον χειροκρότησαν όταν αναφέρθηκε στην αυξανόμενη εξωστρέφεια του ομίλου που οδήγησε, μεταξύ άλλων, στην εξαγορά ξένων εταιρειών όπως η ολλανδική NL, η αμερικανική Sun Com και η αυστριακή Telering. «Εταιρείες No Names» (χωρίς όνομα) παρατήρησε ένας μέτοχος, «μικρά ψάρια» ένας άλλος. Οι περισσότεροι από αυτούς παρακολουθούσαν απαθείς τον λόγο του, ορισμένοι σφύριζαν εδώ κι εκεί δυσαρεστημένοι.

Οχι ότι ο κ. Ομπερμαν έμεινε με σταυρωμένα χέρια τους 16 μήνες της θητείας του – το αντίθετο συμβαίνει. Κανένας άλλος προκάτοχός του τα τελευταία 20 χρόνια δεν έκανε τόσο πολλές αλλαγές όσο ο ίδιος. «Δεν άφησε πέτρα πάνω σε πέτρα» λέει ο εκπρόσωπος του συνδικάτων υπαλλήλων Γιαν Γιούρτσικ. Ανάμεσα σε άλλα, αντικατέστησε πλήρως την ηγεσία του ομίλου και εισήγαγε νέα είδη τιμολογίων και συστημάτων εργασίας. Ο στόχος ήταν πάντα η μείωση των λειτουργικών δαπανών. Ανάμεσα σε άλλα, δημιουργήθηκαν οι περιβόητες «διαχωρισμένες» εταιρείες, όπως η Τ-Service, στις οποίες οι εργαζόμενοι παίρνουν χαμηλότερους μισθούς (κατά 6,5%), ενώ παράλληλα εργάζονται αμισθί για έξι επιπλέον ώρες. Η αντίδραση των εργαζομένων ήταν έτσι αναμενόμενη, με πρώτο αποτέλεσμα την πτώση της εργασιακής απόδοσης.

«Ο Ομπερμαν απέβλεπε μόνο στους μετόχους και στο χρηματιστήριο. Και πράγματι τους πρώτους μήνες η τιμή της μετοχής άρχισε να ανεβαίνει. Υστερα, όμως, όταν γενικεύθηκαν οι δυσλειτουργίες, όλα πήραν πάλι την κάτω βόλτα» λέει ο κ. Γιούρτσικ. «Δυσλειτουργίες» σημαίνει εδώ συνεχής χειροτέρευση του σέρβις. «Η αλήθεια είναι ότι ο Ομπερμαν δεν πρωτοτυπεί. Το ίδιο έκαναν και οι προκάτοχοί του από το 1996» προσθέτει. Μέσα σε αυτό το διάστημα δοκιμάστηκαν 18 νέα συστήματα εργασίας. «Παγκόσμιο ρεκόρ» λέει. Το χάος έχει γίνει από τότε συνώνυμο της Deutsche Telekom. Αυτό δεν αποδεικνύεται μόνο από πρόσφατη έρευνα του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Allensbach, που αναδεικνύει τον όμιλο «Κάιζερ των μίζερων υπηρεσιών», αλλά και από την αντίδραση του κοινού: μόνο μέσα στο διάστημα Ιανουαρίου – Μαρτίου 2008 εγκατέλειψαν τον όμιλο 580.000 πελάτες.

Η δυσαρέσκεια έχει βέβαια και άλλες αιτίες. Οταν ο κ. Ομπερμαν ανέλαβε τη διεύθυνση του ομίλου, η τιμή της μετοχής του ομίλου βρισκόταν στα 13,50 ευρώ. «Θα κριθώ από την εξέλιξη της τιμής» δήλωνε τότε. Λίγο αργότερα όμως η τιμή άρχισε να πέφτει συνεχώς – την περασμένη Παρασκευή κατρακύλησε στα 11,18 ευρώ. Στη γενική συνέλευση της Πέμπτης έδωσε νέα ερμηνεία της δήλωσής του. «Υποσχέθηκα μόνο μία τιμή που θα συμβαδίζει με την εξέλιξη του κλάδου» είπε. Και ο κλάδος, προσέθεσε, βρίσκεται από καιρό σε κρίση.

Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ

Ο γίγαντας με τα πήλινα πόδια

Η Deutsche Telekom είναι όντως γιγαντιαία εταιρεία αλλά και ένας «γίγαντας με πήλινα πόδια». «Η Telekom έχει τεράστιο δυναμικό» λέει ο κ. Γιούρτσικ. «Αλλά από τη στιγμή που το δυναμικό αυτό θυσιάζεται στον βωμό του τρίμηνου μερίσματος υπάρχει κίνδυνος να μην ορθοποδήσει ποτέ, με αποτέλεσμα τα φιλέτα της να πουληθούν σε εταιρείες όπως η Blackstone». Και αυτό, προσθέτει, μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες και στις εταιρείες με τις οποίες συμβάλλεται, όπως ο ΟΤΕ – τόσο στον επιχειρηματικό τομέα όσο και στους τομείς των υπηρεσιών και των συστημάτων εργασίας.

Οι μεγαλομέτοχοι δείχνουν πάντως ευχαριστημένοι από την απόδοση του κ. Ομπερμαν. «Κάνει καλή δουλειά» δήλωσε στη γενική συνέλευση εκπρόσωπος του υπουργείου Οικονομικών. «Θυμίζει δηλώσεις προέδρων ποδοσφαιρικών ομάδων όταν η ομάδα δεν πάει καλά» σχολίαζε αναλυτής. «Οι έπαινοί τους είναι η αρχή για το ξήλωμα των προπονητών».