Πώς ο χώρος του διαδικτύου από ολιγαρχία των τεχνοκρατούντων και των εταιρειών μετατράπηκε μέσα σε 15 χρόνια σε πεδίο έκφρασης και ανεξάρτητης δημοσιογραφίας.
Η λέξη blog αποτελεί σύντμηση των λέξεων web log (αφού πρώτα παραφράστηκαν σε we blog) και υιοθετήθηκε, για να χαρακτηρίσει αρχικά sites που λειτουργούσαν ως προσωπικό ημερολόγιο ιδεών και απόψεων, με τη μορφή αυτοτελών posts (αναρτήσεων). Ως εκ τούτου, στα ελληνικά ο όρος αποδόθηκε με τη λέξη ιστολόγιο, η οποία παντρεύει τον παγκόσμιο ιστό με την έννοια του ημερολογίου.
To ιστολόγιο, λοιπόν, δεν είναι παρά ένα site που η δομή του και η φιλοσοφία του βασίζεται στη χρονική ταξινόμηση των άρθρων του (posts) και στην παρουσίασή τους από την πιο πρόσφατη καταχώριση στην παλαιότερη. Το περιεχόμενό του μπορεί να πραγματεύεται οτιδήποτε απασχολεί τον εμπνευστή και συγγραφέα του, όπως μόδα, γαστρονομία, τεχνολογία, αθλητισμό, πολιτική, τέχνη κ.ά.
Ο εκδημοκρατισμός του internet
Πριν από την εποχή των blogs, ο χώρος του internet άνηκε δικαιωματικά σε όσους είχαν τη γνώση να γράψουν κώδικα και να στήσουν μία ιστοσελίδα ή σε όσους είχαν την οικονομική δυνατότητα να προσλάβουν τους πρώτους προκειμένου να το κάνουν για λογαριασμό τους. Η ιδιότυπη αυτή… ολιγαρχία, έδωσε τη θέση της σε εκατομμύρια blogs χρηστών που δίχως ιδιαίτερες τεχνικές γνώσεις και με μηδέν έξοδα, απέκτησαν μία δημιουργική διέξοδο αυτοέκφρασης. Η πληροφορία και η γνώση, η είδηση και ο σχολιασμός της άρχισαν να ξεφεύγουν από τα περιχαρακωμένα όρια των εκδοτικών εταιρειών και των ΜΜΕ και να διαδίδονται άμεσα και ανεξέλεγκτα, με ό,τι θετικό και αρνητικό συνεπάγεται αυτό…
Η ιστορία…
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, ή τουλάχιστον από εκεί που το blogging άρχισε να αποκτά πραγματικό ενδιαφέρον για το ευρύ κοινό! Ο πνευματικός πατέρας του όρου weblog είναι ο Jorn Barger, ο οποίος και τον χρησιμοποίησε για πρώτη φορά το Δεκέμβριο του 1997 στο Robot Wisdom Weblog, το οποίο και ενημέρωνε καθημερινά. Στις αρχές του 1999 και στον Peter Merholz καταγράφεται η έμπνευση της μετεξέλιξης του όρου σε «we blog», για να καταλήξει μετέπειτα να διαδοθεί ως blog.
Η έκρηξη των blogs, ωστόσο, ξεκίνησε τον Ιούλιο του 1999 με την πρεμιέρα του Pitas, του πρώτου εργαλείου, για να μπορεί ο καθένας να δημιουργεί το δικό του blog. Τον Αύγουστο η εταιρεία Pyra παρουσίασε το Blogger και το φαινόμενο απέκτησε μαζικές διαστάσεις. Από περίπου 50 μεμονωμένα blogs το 1999, μέσα σε μία χρονιά δημιουργήθηκαν χιλιάδες, ενώ τρία χρόνια μετά, ο αριθμός τους πλέον μετριόταν με εκατομμύρια. To 2003 ήταν κομβικό έτος, καθώς κυκλοφόρησε η πρώτη έκδοση της δωρεάν πλατφόρμας WordPress, ενώ την ίδια χρονιά, η Google εξαγόρασε την Pyra Labs και το Blogger, φιλοξενώντας δωρεάν στο εξής τα blogs των χρηστών της στο blogspot.com. Σήμερα, τα εργαλεία για να φτιάξει κάποιος ένα blog είναι τόσο εύχρηστα και πλούσια σε δυνατότητες που ο αριθμός των bloggers (ερασιτεχνών, αλλά και επαγγελματιών) αυξάνεται με ρυθμούς γεωμετρικής προόδου.
Στις μέρες μας, η διαχωριστική γραμμή ανάμεσα σε blogs και ειδησεογραφικά sites έχει θολώσει αρκετά, καθώς πλήθος μέσων μαζικής ενημέρωσης υιοθέτησαν τη λογική του blogging και τις αντίστοιχες πλατφόρμες, για να προσθέσουν ευελιξία και φρεσκάδα στις ηλεκτρονικές εκδόσεις τους, ενώ στην αντίπερα όχθη, αρκετοί ερασιτέχνες bloggers είδαν τις προσπάθειές τους να γιγαντώνονται και να επηρεάζουν εκατομμύρια αναγνωστών, υπερκεράζοντας τα «παραδοσιακά» κανάλια ενημέρωσης.
Blogging on the road
Η εικόνα του απομονωμένου αντικοινωνικού συγγραφέα με την απαρχαιωμένη γραφομηχανή, μάλλον ανήκει σε νουβέλες του παρελθόντος! Μοιραστείτε πληροφορίες, συναισθήματα, απόψεις και μαρτυρίες από όπου και αν βρίσκεστε. Πλέον smartphones και tablets διαθέτουν πληρέστατες εφαρμογές (όπως π.χ. αυτή της WordPress για Android), οι οποίες σας επιτρέπουν να φωτογραφίσετε ή να βιντεοσκοπήσετε και να γράψετε το κείμενό σας μέσα σε ελάχιστο χρόνο, αποτυπώνοντας σε κάθε post σας το 100% του δημιουργικού οίστρου της στιγμής!
Από ερασιτέχνης… επαγγελματίας
Οπως προαναφέραμε, δεν είναι λίγα τα blogs που μετατράπηκαν από ερασιτεχνικές απόπειρες πειραματισμού σε sites που ασκούν επιρροή σε πλήθος αναγνωστών, διαμορφώνοντας στο μερίδιο που τους αναλογεί την κοινή γνώμη.
Οταν διαπιστώσετε, λοιπόν, πως το περιεχόμενο του blog σας έχει αποκτήσει το δικό του φανατικό κοινό, μάλλον έφτασε η στιγμή να περάσετε τη… συγγραφική σας δραστηριότητα σε άλλο επίπεδο!
Το πρώτο απαραίτητο βήμα, για να ενισχύσετε το blog σας είναι η αγορά ενός δικού σας domain name, το κόστος του οποίου δεν ξεπερνά συνήθως τα 25€/2 έτη. Αποκτώντας το όνομα του blog σας με κατάληξη π.χ. «.gr» σίγουρα δείχνει πολύ πιο επαγγελματικό από το «τάδεblog.wordpress.com».
Το δεύτερο βήμα είναι η εξασφάλιση server για τη φιλοξενία του blog σας. Αν και μπορείτε να υποδείξετε στο δικό σας domain name να οδηγεί στο παλιό δωρεάν site σας στο blogger ή στο wordpress.com, αργά ή γρήγορα θα συνειδητοποιήσετε πως οι δυνατότητες της δωρεάν φιλοξενίας εξαντλούνται στα όρια μιας επαγγελματικής ιστοσελίδας. Νοικιάστε, με κόστος που δεν ξεπερνά τα 5-6€ ανά μήνα, servers που επιτρέπουν την εγκατάσταση της πλατφόρμας blogging της επιλογής σας (συνήθως αυτοματοποιημένα, με ένα απλό κλικ), ώστε να ξεδιπλωθούν οι πραγματικές αρετές παραμετροποίησης και προσωποποίησης του design, αλλά και του περιεχομένου του blog σας.
Μην διστάσετε να αγοράσετε ένα έτοιμο theme (ανατρέξτε σε καταλόγους όπως http://themeforest.net και http://www.elegantthemes.com ), αν θεωρείτε πως πραγματικά θα αναδείξει το περιεχόμενό σας. Τα λεφτά του θα πιάσουν τόπο, ιδιαίτερα αν δεν έχετε το χρόνο, τη διάθεση ή τις γνώσεις να ασχοληθείτε με CSS, HTML και PHP κώδικα, για να φέρετε στα μέτρα σας κάποιο άλλο δωρεάν theme.
Μην παραλείψετε να αξιοποιήσετε την ισχύ των social media και του YouTube, για να προωθήσετε με κάθε δυνατό τρόπο το blog σας, επιστρατεύοντας όλη σας την εφευρετικότητα. Αποκτήστε ενεργό συμμετοχή σε κοινότητες και forums που αφορούν στη θεματολογία του site σας και δημιουργήστε δίαυλο επαφής με τους αναγνώστες σας, απαντώντας στα σχόλιά τους κάτω από κάθε σας ανάρτηση.
Οσον αφορά στα έσοδα, η διαφημιστική πλατφόρμα της Google μπορεί να σας εξασφαλίσει τα «προς το ζην» μόνο εάν το blog σας προσελκύσει αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες αναγνωστών. Διαφορετικά, εάν το ιστολόγιό σας είναι πιο στοχευμένο, αναζητήστε αντίστοιχα χορηγούς που έχουν ενδιαφέρον να διαφημιστούν στο ειδικό κοινό σας.
Γλωσσάρι
Post: Αυτοτελής ανάρτηση που συνήθως περιλαμβάνει μία είδηση, ένα θέμα ή οποιοδήποτε άλλο αυτόνομο άρθρο, αναλόγως της θεματολογίας του blog. Υπάγεται σε κατηγορία που ορίζει ο συγγραφέας του και ταξινομείται χρονικά ανάλογα με την ημερομηνία της δημοσίευσής του.
Theme: Ολοκληρωμένο πακέτο εμφάνισης ενός blog. Συμπεριλαμβάνει το layout, τη διάταξη δηλαδή των αναρτήσεων και του λοιπού περιεχομένου του blog στην οθόνη του χρήστη, την παλέτα του site, τις γραμματοσειρές κλπ. Μπορείτε να επιλέξετε κάποιο έτοιμο από τα απειράριθμα δωρεάν που κυκλοφορούν και να πειραματιστείτε με τον κώδικά του αν είστε φιλομαθείς και περιπετειώδεις!
Sidebar: Πλευρική σταθερή μπάρα (δεξιά ή αριστερά, αναλόγως του theme) στην οποία μπορείτε να τοποθετήσετε εργαλεία (widgets) της αρεσκείας σας, για να εμπλουτίσετε τη λειτουργικότητα του blog σας.
Header: Η κεφαλίδα του blog, συνήθως περιλαμβάνει τον τίτλο του και κάποιο εικαστικό ενδεικτικό της θεματολογίας του.
Footer: Πρόκειται για το υποσέλιδό του, συνήθως γίνεται αναφορά σε φιλικά blogs, στο δημιουργό/ιδιοκτήτη του site ή στις διάφορες θεματικές ενότητες του blog.
Widget: Εργαλεία που ποικίλουν, ξεκινώντας από ένα διαφημιστικό banner ή ένα μενού πλοήγησης στο site σας μέχρι ημερολόγια και social media σύνδεσμοι.
Plugin: Τα πρόσθετα plugins είναι αυτά που προσθέτουν λειτουργικότητα και ενεργοποιούν χρήσιμα widgets στο blog σας.
Tags: Λέξεις-κλειδιά που χαρακτηρίζουν κάθε ανάρτησή σας και τις συμπληρώνετε πριν την τελική δημοσίευση, προκειμένου τόσο οι αναγνώστες σας όσο και οι μηχανές αναζήτησης να αποκτούν άμεσα μία ξεκάθαρη εικόνα για το περιεχόμενο κάθε post.
Android εφαρμογές για bloggers
WordPress
https://play.google.com/store/apps/details?id=org.wordpress.android
Blogger
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.google.android.apps.blogger
Tumblr
https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tumblr
Δημοφιλείς δωρεάν πλατφόρμες
WordPress (www.wordpress.com)
Η δωρεάν πλατφόρμα WordPress είναι η δημοφιλέστερη λύση εδώ και χρόνια, καθώς μπορεί να απευθυνθεί τόσο στον αρχάριο ερασιτέχνη blogger που θέλει να δημιουργήσει δωρεάν το δικό του blog στο wordpress.com, όσο και στον επαγγελματία που θέλει να στήσει σε δικό του ανεξάρτητο server ένα πληρέστατο δημοσιογραφικό site. Η κοινότητα προγραμματιστών και web designers που δραστηριοποιείται γύρω από τη WordPress, είναι μία από τις πιο ενεργές του διαδικτύου, με αποτέλεσμα απειράριθμα themes, plugins και widgets να είναι διαθέσιμα δωρεάν, για να στήσετε από ένα fashion blog μέχρι το site του γάμου σας!
Blogger (www.blogger.com)
Το Blogger ανήκει στη Google και όπως η πλειονότητα των υπηρεσιών του διάσημου τεχνολογικού κολοσσού, είναι δωρεάν. Κύριο πλεονέκτημά του είναι η δυνατότητα που παρέχει σε έναν αρχάριο, να στήσει το πρώτο του blog και να δημοσιεύσει την πρώτη του ανάρτηση σε λιγότερο από 15 λεπτά!
Tumblr (www.tumblr.com)
Το Tumblr, το οποίο μάλιστα εξαγοράστηκε πρόσφατα από τη Yahoo! έναντι 1.1 δισ. δολ., παντρεύει τον κόσμο του micro-blogging με αυτόν των social media. Μίνι αναρτήσεις με έμφαση στα multimedia που θυμίζουν περισσότερο tweets παρά posts, κρατούν συνεχώς σε εγρήγορση το κοινό των φανατικών Tumblr bloggers. Ιδανικό για όσους θέλουν να εκφραστούν μα δεν ενστερνίζονται το μεράκι, αλλά και την αφοσίωση ενός αρθρογράφου!
Ghost (http://tryghost.org)
Η νέα μόδα στο χώρο του blogging ακούει στο όνομα Ghost. Φρέσκο, ανατρεπτικό, εύχρηστο και με καθαρό interface, το Ghost επιτρέπει στους διαχειριστές ενός blog να πραγματοποιούν αλλαγές πάνω στην ίδια τη σελίδα δυναμικά, και όχι σε κάποιο περιβάλλον ανάρτησης posts. Στο Ghost, η ίδια η πλατφόρμα εξαφανίζεται εν είδει… φαντάσματος, για να αφήσει τη σκηνή ελεύθερη στο δημιουργικό σας ταλέντο.
